BESTE STATIEF VOOR LANDSCHAPSFOTOGRAFIE

Een goed camera statief, hoe kies ik dat? Die vraag wordt ons iedere week minstens 1 keer gesteld. Want ben je niet tevreden over je statief, dan heb je een dure miskoop gedaan en dat is zonde. We geven je tips die je helpen bij het maken van de juiste keuze. En je krijgt een checklist van ons waarmee je zelf de beste keuze kunt maken voor jouw camerastatief.

Het ideale camera statief bestaat niet, of toch wel?

Ideaal bestaat niet, al wordt het vaak zo door de fabrikanten gepresenteerd. We fotograferen al vanaf het begin met statieven. Het perfecte camera statief zat er nog niet bij. Inmiddels probeerden we verschillende modellen van verschillende fabrikanten. Ze hebben allemaal hun voor- en nadelen. Inmiddels fotograferen wij met Leofoto.

Er zijn een aantal dingen waar je rekening mee wilt houden bij de aanschaf van een goed statief. Eerst beschrijven we wat wij belangrijk vinden. Daarna krijg je een checklist met 10 vragen die je voor jezelf kunt beantwoorden. Ze helpen je in je zoektocht naar jouw ideale camera statief.

Kies voor kwaliteit

De afgelopen jaren werd één ding snel duidelijk. Je kunt nog zo veel of weinig eisen hebben, een camera statief hoort van goede kwaliteit te zijn. En die kwaliteit kunnen we voor de natuurfotograaf in 3 regels opsommen:

1. Het statief moet stabiel staan in wind en water
2. Het statief moet een groot gewicht kunnen dragen. Dat zorgt voor stabiliteit en trillingsvrij fotograferen
3. Het statief moet je de mogelijkheid geven om hoog én laag te werken

Met andere woorden: je wilt stabiliteit. Want een foto met bijvoorbeeld bewegingsonscherpte kan zo de prullenbak in.

Praktijkervaring

In het begin keken we vooral naar gewicht en prijs. Want een statief wordt vaak als een accessoire gezien die je niet per se nodig hebt. Al snel werd duidelijk dat het gekozen statief letterlijk en figuurlijk te licht was. Onze foto’s vertoonden bewegingsonscherpte. Soms zakten de poten in, deugden de koppelingen niet of zat er speling in de statiefkop. En dat is vervelend. Je moet op je statief kunnen vertrouwen. Het mag geen bron van ergernis zijn.

We merkten dat meer stabiliteit gewoon een vereiste is. En veel belangrijker dan het gewicht van het statief. Natuurlijk zitten er grenzen aan welk camerastatief je gaat kopen.

Een goed camera statief is geen accessoire, het is noodzaak

Je hebt een dure hobby: een camera, objectieven, extra accu’s, een fototas, vaak ook nog filters…je hebt het allemaal nodig. En een statief hoort er bij. Het wordt nogal eens als lastig ervaren, maar eigenlijk zijn er (bijna) alleen maar voordelen.

Voordelen van een camera statief

Handen vrij

Ja, je moet het statief meenemen en dat betekent extra gewicht. Maar verlies de voordelen niet uit het oog. Je hebt je handen vrij. Je hoeft niets meer te dragen.

Voorkomen van bewegingsonscherpte

Nog belangrijker is het voorkomen van bewegingsonscherpte. Een stabiel statief zorgt ervoor dat eventuele bewegingsonscherpte wordt voorkomen. Of je met een lange sluitertijd fotografeert of niet, dat maakt niet uit.

Een goed camera statief is niet onhandig

In het begin kan het best lastig zijn om met een statief te fotograferen. Neem het een paar keer mee als je gaat fotograferen. Met een beetje oefening zul je al snel de voordelen van het fotograferen met een camerastatief ervaren.

Stabiliteit is het toverwoord voor een goed camera statief

Als je een statief niet zo vaak gebruikt, vraag je je misschien af waarom je er 1 wilt en waarvoor je het gaat gebruiken. Stabiliteit is het toverwoord. Dat blijven we benadrukken. Een stabiel statief blijft ook in wind en water staan en zal als nog steeds – vrijwel – trillingvrij zijn. Dit komt je foto’s met lange sluitertijden ten goede en je kunt – in donkere omstandigheden – nog steeds een foto zonder bewegingsonscherpte maken.

Alle voordelen van een goed camera statief op een rijtje

We zetten alle voordelen nog eens op een rijtje.

• Een statief is stabiel
• Je hebt je handen vrij
• Je zult composities zorgvuldiger samenstellen
• Ideaal voor handmatig scherpstellen
• Je voorkomt bewegingsonscherpte
• Je kunt fotograferen met lange sluitertijden
• En ook met weinig licht
• En je kunt je camera op een positie waar je zelf niet kunt staan plaatsen

Dat zijn best veel voordelen. Bij de aanschaf zijn er een aantal dingen om op te letten, we geven je een aantal overwegingen.

Carbon of aluminium statief

Kies voor een carbon statief. Dat is vrijwel altijd stabieler. Het materiaal is stevig en absorbeert trillingen makkelijker dan aluminium. Ook voelt het minder koud aan tijdens het dragen.

Aan een goed statief van carbon hangt een prijskaartje en het is ook vaak iets zwaarder dan de meeste statieven die je in een winkel ziet. Carbon is natuurlijk lichter dan bijvoorbeeld aluminium. Wat we bedoelen is dat je beter een wat zwaarder carbon statief kiest, omdat dat je meer stabiliteit biedt dan een lichtgewicht carbon statief.

Middenkolom of niet

Hierover lopen de meningen uiteen. Met een middenkolom ben je nog flexibeler. Je kunt je camera in nog meer posities bewegen. En je kunt een grotere hoogte bereiken. Een nadeel is dat de middenkolom je statief minder stabiel en zwaarder maakt. Gaat het je puur om de hoogte, dan is een middenkolom niet nodig. Kies dan voor een statief met langere poten – en eventueel meer secties – want dat is stabieler. Je kunt ook nog voor een variant kiezen waarbij je de middenkolom kunt verwijderen, dat levert extra stabiliteit op.

De statiefkop

Ze zijn er in alle soorten en maten. Bij aanschaf van een statief is de statiefkop zeker zo belangrijk. Vaak wordt een statief met een zogenaamde 3-wegkop geleverd. Je hebt 3 hendels waarmee je de positie van je camera kunt aanpassen. 3 Hendels zijn wel eens lastig, zeker als je het statief niet zo vaak gebruikt.

Een variant hierop is het geared head. Deze kop kun je zeer nauwkeurig afstellen. Omdat je dit ook weer met 3 hendels doet vraagt het enige gewenning. Frank heeft in z’n leven drie geared heads van verschillende fabrikanten in gebruik gehad. Ze gingen relatief snel kapot waardoor ze minder nauwkeurig aan te passen waren. Het geared head van Leofoto dat we zelf al enkele jaren in gebruik hebben, voldoet nog steeds. Zand, sneeuw en zout kregen er geen vat op. Het functioneert nog steeds als nieuw.

Een gimbal, ook wel schommelkop genoemd, is heel geschikt als je met een zware telelens werkt. Je kunt er gemakkelijk bewegende onderwerpen zoals vogels, andere dieren en voertuigen mee volgen.

Onze favoriet is het balhoofd. Met 1 knop kun je je camera op het statief bewegen. Je kunt zo’n balhoofd alle kanten op bewegen. Een vaak gehoorde klacht is dat je het balhoofd niet nauwkeurig kunt afstellen. Enige ervaring neemt dit nadeel weg. Een balhoofd kun je heel nauwkeurig afstellen. Vaak beschikt het balhoofd ook nog over een zogenaamde frictieknop. Daarmee kun je heel nauwkeurig instellen hoe soepel of stroef je de camera kunt verstellen.

Onderhoud van je statief

Vergeet niet dat je statief regelmatig onderhoud nodig heeft. Vooral als je veel aan zee fotografeert, kan zout een lastige factor zijn. Spray of direct zeewater zijn niet goed voor je statief. Zet je statief na het fotograferen in de douche of bad en spoel het goed met water af.

Checklist voor een goed camera statief

Ok, dat was genoeg achtergrondinformatie. Nu ben je zover om je keuze te maken. We geven je een checklist met een aantal vragen. Door de vragen voor jezelf te beantwoorden, kom je vanzelf tot 1 of enkele statieven die je zou willen aanschaffen. Dat maakt je keuze gemakkelijker.

Eerst terug naar de verkorte checklist voor een goed camera statief

Door de 10 vragen te beantwoorden, kom je tot een short list met 1 of enkele statieven:

1. Welk soort fotografie beoefen je?
2. Veel of weinig secties?
3. Wat is het maximale gewicht dat jij wilt dragen?
4. Wat is het maximale gewicht dat het statief moet dragen?
5. Hoe hoog moet je statief zijn?
6. Hoe laag moet je kunnen werken?
7. Neem je het statief mee in het vliegtuig?
8. Wordt het statief vies?
9. Wil je een gemakkelijke statiefkop?
10. Is prijs belangrijker dan kwaliteit?

1. Welk soort fotografie beoefen je?

We gaan ervan uit dat je net als ons stabiliteit hoog in het vaandel hebt staan. Stabiliteit is belangrijk en 1 van de belangrijkste factoren bij de aanschaf van een statief. Als je buiten fotografeert – of je nu hobbyfotograaf of professional bent – wind en water hebben invloed op de stabiliteit. Ook moet het statief stabiel op de ondergrond kunnen staan. Een carbon statief is dan een goede keuze. Net zoals je kunt kiezen of je het statief op rubberen voetjes of spikes neerzet.

2. Veel of weinig secties?

Als een statiefpoot veel secties heeft, is het statief gemakkelijker mee te nemen. Je kunt het tot een kleinere afmeting in elkaar schuiven. Meer secties betekent ook dat een statiefpoot meer koppelingen heeft om de secties aan elkaar te verbinden. En de secties worden steeds dunner. Dat gaat ten koste van de stabiliteit. Je maakt al een keuze tussen veel stabiliteit of meer ‘meeneemgemak’. Een statiefpoot met 3-4 secties is aan te bevelen als je voor stabiliteit kiest. Meeneemgemak heb je vooral als een statiefpoot uit 5 secties bestaat.

3. Wat is het maximale gewicht dat jij wilt dragen?

Als je wat grotere afstanden aflegt, wil je geen zwaar statief meedragen. Veel statieven worden gekocht – en ook verkocht – op basis van hun eigen gewicht. We beweren echt niet dat een zwaar statief het meest stabiele is. Wel weten we uit onze workshoppraktijk dat lichtgewicht (reis)statieven niet voldoen als je in de natuur fotografeert. De beloofde stabiliteit ontbreekt gewoon.

Een stabiel statief waarmee je in de meeste weersomstandigheden kunt fotograferen zal tussen de 2 kilo en 3 kilo wegen. Dat is inclusief de statiefkop.

4. Wat is het maximale gewicht dat het statief moet dragen ?

Fabrikanten gaan graag uit van lichtgewicht statieven die 3 of 4 kilo kunnen dragen. Als je binnen fotografeert en een statief wilt gebruiken, is dat wellicht voldoende. Maar wil je als natuurfotograaf aan de slag, dan zul je toch echt een steviger en stabieler statief moeten hebben om weer en wind te trotseren. Je wilt dan een statief gebruiken dat bij een windkracht 4-5 stabiel is. En wellicht wil je ook nog eens met lange sluitertijden fotograferen.

Ga dan gerust uit van een statief met een draagkracht van 15 kilo of meer. Want je mag het maximale gewicht van je apparatuur zeker met 4 of 5 vermenigvuldigen. We leggen het uit.

Een statief met een hoge draagkracht heeft statiefpoten met een grotere doorsnede. En juist die doorsnede zorgt ervoor dat je statief bij wind en water stabiel en trillingsvrij blijft.

5. Hoe hoog moet je statief zijn?

Een goede vuistregel is dat je in de zoeker van je camera kunt kijken als je statief helemaal is uitgeschoven. Een hoogte tussen de 140cm en 170cm zal voor de meeste fotografen goed zijn. Bij voorkeur werk je met een statief zonder middenkolom. Dat komt de stabiliteit ten goede.

6. Hoe laag moet je kunnen werken met een goed camera statief?

Dat is met name afhankelijk van wat je fotografeert. Beoefen je ook macrofotografie, dan wil je laag bij de grond kunnen fotograferen. We gaan ervan uit dat je maar 1 statief wilt. Kies in dit geval voor een statief waarvan je de poten helemaal horizontaal kunt klappen. Inclusief statiefkop zal je minimale werkhoogte ongeveer 20cm bedragen. Wil je nog lager? Ga lekker liggen en fotografeer uit de hand. Een statief met middenkolom – waar je camera ondersteboven aan hangt – lijkt handig. Maar in de praktijk is het bijzonder onhandig om je camera op z’n kop te bedienen.

7. Neem je het statief mee in het vliegtuig?

Afmetingen zijn belangrijk. We adviseren dat de poten niet te veel secties hebben, dus 3 of maximaal 4. Je komt dan al snel uit op een lengte van 55 centimeter of meer. Dat zal op de 1 of andere manier in je koffer of tas moeten passen. Houd daar rekening mee.

Door de statiefkop te verwijderen wordt de totale lengte nog iets korter. Ons advies is om je statief als ruimbagage in je koffer of tas te doen. Het statief als handbagage meenemen mag vaak niet en als losse ruimbagage is niet aan te raden in verband met beschadigingen.

Ook met een koffer kun je al veel gewicht besparen. Veel koffers wegen al gauw een kilo of 4-5 en hebben een inhoud van minder dan 90 liter. Je houdt dan niet zo veel gewicht en ruimte voor je echte bagage over. Als we al eens vliegen, kiezen we voor een grote duffle. Met een gewicht van nog een 2 kilogram, plus statief, komen we op het lege gewicht van veel koffers uit. Én de inhoud van de duffles is maar liefst 140 liter. Ruimte genoeg dus.

8. Gebruik je het statief in modder, zand, zout water en andere ‘vuile’ omstandigheden?

Fotografeer je landschappen, de kust en/of macro, dan zal je antwoord op deze vraag ‘ja’ zijn. Het betekent dat je iets aan onderhoud zult moeten doen. Het statief met water afspoelen is vaak al voldoende. Als je een statief met zogenaamde twistlocks hebt, kun je het statief ook gemakkelijk uit elkaar halen om schoon te maken.

9. Wil je een gemakkelijke statiefkop?

Kies voor een balhoofd. Het balhoofd kun je met 1 knop los en vast draaien. Met 1 hand bedien je de knop en met de andere draai je je camera in de gewenste positie. Alleen voor specifieke doeleinden gebruik je een panoramakop of gimball.

10. Prijs boven stabiliteit

Natuurlijk speelt de aanschafprijs een belangrijke rol. We kunnen van alles willen, maar dat heeft meestal ook een prijskaartje. Als je maar weinig van het statief gebruik maakt, zul je niet snel genegen zijn om honderden euro’s uit te geven. Heb je het statief vaker nodig, dan wil je niet teleurgesteld raken door de ontbrekende stabiliteit en onhandige knoppen aan de statiefkop.

Ga voor jezelf je op zoek naar de ideale combinatie. En vraag eens aan andere fotografen waarmee zij fotograferen en of ze tevreden zijn.

Kun je dan echt geen advies voor een goed camera statief geven

Dat kan wel. Realiseer je dat de keuze van een goed camera statief heel persoonlijk is omdat je eigen eisen de doorslag geven. Onze statieven wegen inclusief balhoofd 2,5 tot 3 kilo en zijn gemaakt van carbon. De poten bestaan uit 3 of 4 secties en de statieven hebben geen middenkolom. De kop is een eenvoudig balhoofd met een frictiekoppeling. Het voordeel is dat we kunnen instellen hoe soepel of stroef de kop kan worden versteld. Het draaggewicht ligt boven de 15 kilo. Je begrijpt vast dat we voor stabiliteit hebben gekozen. We fotograferen zelf met de statieven van Leofoto. Zelf werken we veel met het Leofoto Summit LM-363C statief en Leofoto Ranger EF-324C statief. In de macrofotografie gebruiken we het Leofoto Ranger LS-253CM statief.

En wil je nog meer advies? Lees dan de keuzehulp over Leofoto statieven en balhoofden.

Workshops waarbij je een stevig statief nodig hebt

Een groep bestaat uit maximaal 10 personen. Er zijn dus maximaal 5 deelnemers per fotograaf. Je krijgt 1-op-1 begeleiding van 2 ervaren, fulltime fotografen. Yvonne en Frank hebben samen al ruim 20 jaar ervaring in het geven van workshops en trainingen in natuurfotografie. Verwacht tijdens de workshops veel tips en adviezen, waardoor jij meer inzichten in en ervaring krijgt met landschapsfotografie. Je zult antwoord krijgen op vragen zoals:

• Hoe vind ik een fotogenieke plek?
• Hoe bouw ik een aantrekkelijke compositie op?
• En hoe pas ik de techniek correct toe?

Natuurlijk is er ruimte om vragen te stellen. En als je wilt, gaan we samen op zoek naar de foto die jij graag wilt maken.

In deze workshop werk je met het strand, de zee, palenrijen en lucht. Met een beetje geluk waait het er flink en zijn de golven wat hoger.

Wil je meer? En jezelf en je statief eens echt op de proef stellen? Kies dan als gevorderde fotograaf voor een workshop aan de Franse Opaalkust. Water, stenen en wind dagen je uit.

Als meer beginnende fotograaf kies je voor de workshop waarin je de technische vaardigheden leert beheersen, zodat je een stevige basis legt én ontdek je wat een statief voor je kan doen.

OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO

Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Vol passie en enthousiasme begeleiden we beginnende tot gevorderde fotografen bij alles wat je kunt ontdekken over macrofotografie, landschapsfotografie of kustfotografie. We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen.

Alle grote en kleine landschappen hebben een grote aantrekkingskracht op ons. Met de juiste techniek gaan we op zoek mooie plekken om sfeervolle beelden vast te leggen. En dat delen we graag met andere fotografen. Om ze verder te helpen in hun fotografie. Zien dat andere fotografen zich ontwikkelen met onze hulp, daar krijgen wij energie van!

Betere Landschapsfoto is officieel dealer van Leofoto, NiSi, Lensbaby, Kenko en Think Tank.

Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.

Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina. Of download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.