Als je aan kustfotografie denkt, denk je vaak aan foto’s die zijn gemaakt met lange sluitertijden. De locaties aan het strand lenen zich daar dan ook voor. Vaak wordt ons gevraagd wat de juiste sluitertijd voor kustfotografie is. In dit artikel geven wij je aan de hand van 3 situaties een aantal concrete en direct bruikbare tips. De tips kun je aan het strand toepassen om de voor jouw juiste sluitertijd voor kustfotografie te gebruiken. Ontdek hier hoe het werkt.
De juiste sluitertijd voor kustfotografie bestaat niet
Vaak krijgen we de vraag naar wat een goede sluitertijd voor kustfotografie is. Onze eerste reactie is dan dat er niet 1 juiste sluitertijd is. Maar er is een juiste sluitertijd voor een bepaalde compositie of situatie. De juiste sluitertijd voor kustfotografie is heel persoonlijk, want smaken verschillen. De ene natuurfotograaf wil alleen maar foto’s met lange hele sluitertijden en volledig glad water. De andere natuurfotograaf wil juist nog beweging en meer dynamiek zien. En wij gaan uit van hetgeen de kust ons op een bepaald moment biedt. Soms fotograferen we met een sluitertijd van een paar minuten en soms met een sluitertijd van een paar seconden. Het resultaat stemmen we af op de mogelijkheden ter plaatse. Dat zorgt voor afwisselende foto’s. De juiste keuze maken klinkt misschien lastig maar is het niet. Met een paar voorbeelden leiden wij jou naar je mooiste resultaat.
Een goed vertrekpunt
In veel artikelen en video’s wordt uitgegaan van een sluitertijd van 30 seconden of een sluitertijd die je met een 6 of 10 stops filter bereikt. Op basis van jarenlange ervaring kunnen wij je vertellen dat dit goede uitgangspunten zijn maar dat die meestal niet tot de mooiste resultaten leiden.
Op weg naar de beste sluitertijd
Zoals gezegd, of een foto mooi is, is afhankelijk van jouw persoonlijke smaak. Met standaard sluitertijden kom je er niet. Er zijn een paar factoren die samen komen en bepalen welke sluitertijd voor jouw de juiste is:
- Compositie: heb je veel of weinig in beeld
- Afstand tot het onderwerp
- Beweging van het water: is die snel of langzaam en in welke richting het water beweegt
- Beweging van wolken in de lucht: is die snel of langzaam en in welke richting de wolken bewegen
Je voelt al aankomen waar je de volgende keer op gaat letten als je naar de juiste sluitertijd voor kustfotografie op zoek bent. Kijk maar eens naar de onderstaande situaties. Probeer ze eens en haal er vervolgens uit wat voor jou werkt.
3 Situaties: de juiste sluitertijd voor kustfotografie
We beschrijven 3 situaties met verschillende sluitertijden voor kustfotografie. Je zult merken dat de sluitertijden steeds aan de situatie zijn aangepast.
Situatie 1: Korte sluitertijd
In deze situatie werken we met een relatief korte sluitertijd. De sluitertijd is 1 seconde. De opbouw van de compositie en de afstand tot het onderwerp spelen een belangrijke rol bij het bepalen van de sluitertijd.
Het doel was heel bewust om water en lucht niet tot een gladde massa uit te smeren. We leggen je uit waarom. Er zit relatief veel dynamiek in het water en die wilden we graag weergeven. De wolken hangen vrijwel stil. Als je de wolken wilt ‘uitsmeren’ heb je een sluitertijd van zeker 1 minuut nodig. De zee zou daardoor ook glad worden en dan is het effect weg. Werk je met een sluitertijd van bijvoorbeeld 5 of 10 seconden, dan zie je nog steeds iets dynamiek in het water. Maar de wolken krijgen een pluizig, onscherp effect en dat spreekt ons weer minder aan. Een kortere sluitertijd vonden wij meer passend. We kozen uiteindelijk voor 1 seconde. Je ziet, het vinden van een goede sluitertijd voor kustfotografie is afhankelijk van de situatie.
Situatie 2: Lange sluitertijd
In deze situatie werken we met een lange sluitertijd. De foto is gemaakt met een sluitertijd van maar liefst 5 minuten. Dat zijn 300 seconden. Hoe is deze foto ontstaan? Tijdens een druilerige dag liepen we in het zuidwesten van Engeland een heuvel op. Het waaide behoorlijk en de situatie was niet erg aangenaam. Een mooi uitzicht was er niet. Toch loop je niet zo maar met al je apparatuur zo’n heuvel op, die wil je graag gebruiken. Omdat de directe omgeving ons niet aansprak, kozen we voor een verstild beeld van het water.
In dit geval was het wateroppervlak ongeveer een kilometer ver weg en de kustlijn aan de overkant ligt ongeveer 20 kilometer verder. Je kijkt in deze foto dus naar een enorm groot wateroppervlak. Als je dan de golven wil uitvlakken, heb je een lange sluitertijd nodig. In eerste instantie kozen we voor een sluitertijd van 30 seconden om te zien wat het effect op het water zou zijn. De wolken lieten al mooie vegen zien, mede omdat ze behoorlijk vervaagd waren door de hoge windsnelheid. Maar het water was nog te druk en de foto daardoor naar onze smaak niet in balans.
30 Seconden was dus niet lang genoeg en we kozen voor een sluitertijd die 10 keer zo lang was. Deze sluitertijd leverde de verstilde foto op. Je kijkt hier overigens naar het Bristol Channel met Wales op de achtergrond.
Situatie 3: Sluitertijd met ruimte voor dynamiek
Het wordt wat lastiger als je dynamiek in het water wil laten zien en niet zo maar op een bepaald moment de ontspanknop indrukt. Je beoogde resultaat is een foto waarop het water precies voldoende beweging laat zien én op precies de gewenste plek is.
Dit betekent voor ons vaak dat de sluitertijd 2 tot 5 seconden is. Het is helemaal afhankelijk van de compositie en afstand tot het onderwerp. We geven je 2 voorbeelden. Eén met een kortere sluitertijd en 1 met een langere.
De foto hieronder is net over de Franse grens aan de Opaalkust gemaakt. We kennen deze locatie heel goed. Toch duurde het even voordat een geschikte plek was gevonden. De waterstand was al laag. Het water trok zich in rap tempo terug en de stenen kwamen steeds meer droog te liggen. De gewenste sluitertijd voor kustfotografie zou hier een paar seconden moeten bedragen.
Nadat een geschikte plek was gevonden, duurde het even voordat het water weer over de steen kwam. De sluitertijd van deze foto is 2,5 seconden. Dat is precies genoeg om het water mooi van de steen te zien lopen. Als je voor een kortere sluitertijd kiest, zal het water meer bevriezen of nog niet helemaal van de steen zijn gelopen. Kies je een langere sluitertijd dan is het water al weg en zul je een steen met een laagje mist zien. Het komt echt op de perfecte timing aan.
Voorbeeld met een langere sluitertijd
De foto hieronder is gemaakt in Westkapelle. Het was een dag met hard licht en erg weinig beweging in het water. Verder zie je in de foto een deel van de enige wolk die we tijdens dit weekend zagen. En die wolk trok erg langzaam voorbij. Rondom de oude palen zagen we een langzaam draaiende beweging, veroorzaakt door de watermassa’s van de Noordzee en Westerschelde.
Hier maakten we eerst een testopname met een sluitertijd van 30 seconden. Ondanks de lange sluitertijd leidde dat tot een ‘drukke’ foto. Uiteindelijk kozen we hier voor een sluitertijd van 3 minuten. Je ziet nog steeds de dynamiek rondom te palen.
Bonus: Maak een trapje
Je zult snel ontdekken wat de juiste sluitertijd voor jou in een bepaalde situatie is. Aan de ene kant speelt ervaring een rol. Maar zelfs als je meer ervaring hebt, wil je toch snel tot een aansprekend resultaat komen. Je kunt dan een trapje maken. Daarmee bedoelen we dat je van 1 en dezelfde compositie meerdere foto’s met verschillende sluitertijden maakt.
Ga zelf met De juiste sluitertijd voor kustfotografie aan de slag
Vaak werken we op dezelfde manier. Op basis van onze ervaring hebben we een idee welke sluitertijd bij een bepaalde situatie kan passen. Als je dan 1 foto maakt en naar huis gaat, kan het resultaat thuis tegenvallen. Daarom werken we met een trapje en dat werkt volgens deze stappen:
- Bepaal je compositie
- Plaats de filters die je nodig hebt
- Stel je camera in zodat een goed belichte foto het resultaat is
- Werkt vanuit de basis ISO-waarde van je camera en maak een foto
- Vervolgens verdubbel je ISO-waarde en halveer je de sluitertijd
- Zo maak je een serie van 3-4 foto’s
- Bekijk de foto’s ter plekke. Eén van die foto’s zal je het meeste aanspreken.
Vervolgens bekijk je de instellingen van de foto die je het meeste aanspreekt. Met die instellingen maak je nog een aantal foto’s, want de ene golf is de andere niet. Je komt thuis met een serie foto’s met een sluitertijd die jou het meeste aanspreekt. Het selecteren van foto’s is dan lekker makkelijk.
We hebben je een aantal voorbeelden laten zien. De sluitertijd is steeds anders omdat de locatie en omstandigheden anders waren. Als je met het door ons voorgestelde trapje werkt kun je in een korte tijd voor jezelf bepalen welke sluitertijd jou aanspreekt. Je kunt dan ook starten met het opbouwen van een portfolio met je mooiste kustfoto’s. Zoals altijd: veel plezier met fotograferen!
Fotograferen met lange sluitertijden
Eerder schreven we een artikel over het fotograferen met lange sluitertijden. Dat is een goede aanvulling voor als je meer wil weten over kustfotografie.
e-book
Wil je nog meer weten? Bekijk dan eens het e-book ‘Fotograferen met lange sluitertijden en filters’. Je kunt voor een digitale of papieren versie kiezen.
workshops
Krijg nieuwe inspiratie in de praktijk en kom naar 1 van onze praktische workshops. Je krijgt 1-op-1 begeleiding en er zijn maximaal 6 deelnemers per begeleidende fotograaf. Voor de workshop krijg je een gids met praktische informatie in het thema van de workshop. En tijdens de workshop krijg je tips, feedback op je foto’s en maken we samen dé foto. Zo krijgt je écht de aandacht die je verdient.
Yvonne en Frank hebben samen al ruim 24 jaar praktijkervaring in het geven van workshops en trainingen in natuurfotografie. We maken er altijd een leuke en leerzame workshop van. Bovendien krijg je na de workshop nog eens 2 uitdagende opdrachten in het thema van de workshop.
Samengevat:
✅ Persoonlijke 1-op-1 begeleiding op locatie
✅ Veel praktische tips en adviezen tijdens de workshop
✅ Feedback op je foto’s tijdens de workshop
✅ Samen dé foto maken
✅ Gratis koffie of thee bij aankomst
✅ Een handige gids in het thema van de workshop
✅Twee uitdagende opdrachten voor na de workshop
Landschap
Kust
Macro
Of bekijk hier de workshops die al in de loop van de komende weken plaatsvinden.
OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO
Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Met passie en enthousiasme bieden wij begeleiding aan zowel beginnende als gevorderde fotografen, waarbij we alles verkennen wat er te ontdekken valt op het gebied van macrofotografie, landschapsfotografie en kustfotografie.
We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen in Nederland, België en Noord-Frankrijk.
Zowel grote als kleine landschappen oefenen een sterke aantrekkingskracht op ons uit. Met de juiste – creatieve – technieken zoeken we naar prachtige locaties om sfeervolle beelden vast te leggen. We delen graag onze kennis en ervaring met jou om je te ondersteunen in je fotografische reis. Het geeft ons energie om jou als natuurfotograaf te zien groeien met onze begeleiding.
Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.
Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina.
Download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.
Of schrijf je hier in voor onze tweewekelijkse mail met tips, inspiratie en aanbiedingen.
Geef een reactie