Als natuurfotograaf wil je mooie foto’s maken. Je besteedt veel aandacht aan de compositie en sfeer in de beelden. Je foto’s zijn helemaal top als ook je techniek op orde is. Een belangrijk hulpmiddel daarbij is het histogram. Ontdek alles op het praktisch gebruik van het histogram in natuurfotografie.
Waarom techniek in natuurfotografie belangrijk is
Wat ons betreft zijn er drie belangrijke elementen die een foto maken:
Compositie
Met de compositie maak je als fotograaf de keuze wat je aan de kijker laat zien. Je bepaalt waar je het onderwerp in een foto plaatst. En bijvoorbeeld ook wat je aan de randen van de foto ziet. Immers, je bepaalt bewust wat je wel en niet in een beeld opneemt. Op de compositie heb je veel invloed. Je wordt beperkt door de mogelijkheden van je apparatuur en de plaats waar je kunt gaan staan. Soms wordt je beperkt door bijvoorbeeld een hek waar je niet voorbij mag.
Sfeer
De sfeer wordt vooral gemaakt door het licht. Het natuurlijke licht voor een natuurfotograaf is een gegeven, gebaseerd op de atmosferische omstandigheden en de manier waarop het licht reflecteert en weerkaatst. Zo kan het licht in een foto hard of zacht zijn. Je hebt te maken met contrast. En het licht is ook van wezenlijke invloed op de kleuren in je foto. Op het licht heb je niet of nauwelijks invloed, tenzij je met camerafilters werkt.
Gebruikte techniek en instellingen
Het enige waar je echt controle over hebt is de gebruikte techniek en instellingen. Ken je de achtergronden bij de belichtingsdriehoek én kun je die in alle omstandigheden toepassen, dan heb je controle. En maak je de foto’s die jij wilt. Gegeven de beperkingen die we hierboven beschrijven natuurlijk.
Als je de techniek beheerst, toon je dat je ervaring hebt. Als fotograaf is het licht en contrast nu eenmaal van wezenlijk belang. Weet jij je creativiteit en camera-instellingen af te stemmen op de situatie in de natuur, dan heb je eindeloos veel mogelijkheden.
Net zoals je een tennisracket goed wilt vasthouden en de verhoudingen bij het bakken van een taart moeten kloppen, is het ook belangrijk om je fotografische techniek op orde te hebben.
In het veld maak je de foto’s
Want in het veld maak jij je mooiste en sfeervolste foto’s. Door op je camera-instellingen te letten, zorg je ervoor dat de compositie en sfeer het beste tot hun recht komen.
En heb je de tijd om mooiere en betere foto’s te maken
Het mooie is dat je de gemaakte foto direct op je camera kunt beoordelen. En de mogelijkheid hebt om hetgeen je niet in de foto aanspreekt te verbeteren.
Foto’s beoordeel je achter op je camera
Want thuis is het te laat. Alle mogelijkheden in de nabewerking ten spijt. Als je foto in de basis niet goed is, kun je proberen te verbeteren en vervangen wat je wilt. Dan ben je weg van de kern van de fotografie.
Nu is het vaak knap lastig te zien wat je hebt gemaakt. Het scherm achter op je camera is van een reflecterende laag voorzien. Vaak zit er nog een beschermlaagje op. Hoe het ook zij, kleuren en details zijn niet zo goed zichtbaar. Zeker niet als het licht buiten fel is.
In de praktijk horen we wekelijks dat foto’s te licht, te donker of te flets zijn. En vaak is dat niet zo. Het is een eerste reactie op hetgeen de fotograaf achter op de camera ziet.
Het histogram is een belangrijk hulpmiddel
Als het om de belichting van de foto– of een foto te licht of te donker is – en het contrast gaat, is het histogram een zeer handige hulp. Als je weet waarnaar je kijkt en wat je opties zijn bij het aanpassen van de camera-instellingen natuurlijk.
Frank vindt het histogram zo belangrijk dat dat zelfs het eerste is waar hij naar kijkt als hij een foto heeft gemaakt. Nog voor dat hij naar de compositie kijkt en of de foto scherp is waar hij wil. De reden hiervoor is dat hij de belichting op orde wil hebben. Ook wil hij inzicht in het contrast, naast inzicht in de helderheid van het beeld. Dat geeft namelijk voldoende informatie bij het bepalen of de belichting van een beeld moet worden aangepast.
Er zijn nog veel meer factoren van belang
Er zijn nog veel meer factoren van belang bij het maken van je foto’s. Denk bijvoorbeeld aan creatieve technieken en bijvoorbeeld het gebruik van filters. En op technisch vlak zijn er ook nog tal van factoren te bedenken. Merk op dat we in dit blog puur op de belichting het contrast en het histogram ingaan.
Dat lijkt weinig en beperkend. Toch kunnen we geruststellen – met inmiddels samen 25 jaar aan ervaring in het begeleiden van andere fotografen tijdens workshops – dit van enorm belang is. En veel fotografen al voldoende informatie geeft om betere en mooiere foto’s te maken.
Wat zie je in het histogram
We houden het heel eenvoudig. Met deze basis ben je al een heel eind op weg.
In een histogram zitten links de zwarte tinten en rechts de witte. Puur zwart of wit bevat geen details. Uit onderzoek is gebleken dat mensen liever naar puur zwart dan naar puur wit kijken.
Daarom wordt puur wit – ook wel bekend als uitgebeten hooglichten – meestal in foto’s vermeden. Tenzij dat puur wit bewust in een high key foto wordt opgenomen.
De ‘regel’ dat donker en licht mooi verdeeld moet zijn in een histogram is een fabeltje en heeft echt helemaal niets met fotografie te maken. Die mooie verdeling is een zogenaamde normaalverdeling en is goed voor statistische en wiskundige toepassingen. In de fotografie zijn histogrammen meestal anders verdeeld.
Als de meeste data links zit is de foto aan de donkere kant. Maar kijk goed naar hoe de data verdeeld is. Wellicht loopt de data door tot links. Dan heb je te maken met een groot contrast. Je kunt de foto lichter maken, maar dan introduceer je vanzelf uitgebeten hooglichten in je foto’s.
Zit de data rechts, dan is je foto relatief licht. Ook dat hoeft niet fout te zijn. Het gaat immers om het resultaat niet waar.
Het lezen en het interpreteren van het histogram kan in het begin knap lastig zijn. Toegegeven, vroeger wisten wij ook niet wat we ermee moesten. Maar toen we er eenmaal de toegevoegde waarde van leerden kennen waren we om. Tegenwoordig gebruiken we het histogram altijd.
Als je dit niet begrijpt of lastig vindt, is het e-book ‘Fotograferen is een Kunst’ een aanrader voor je. Lees dan nog even verder.
Aanpassingen in de belichtingsdriehoek voor een beter resultaat
De kern van dit blog is dat het histogram een belangrijke indicator is van hoe je foto is belicht. Je kunt een foto lichter of donkerder maken. Door de sluitertijd aan te passen. Of door de ISO-waarde en/of het diafragma aan te passen.
Met wat ervaring gaat dit als het ware vanzelf. Je legt steeds meer de nadruk op wat jij mooi vindt en wat jij wilt laten zien. Je foto’s worden mooier en beter. We wensen je heel veel succes met fotograferen.
Fotograferen is een Kunst
Wil je meer weten over het histogram, de belichtingsdriehoek, witbalans en kleurgebruik en hoe je een compositie opbouwt? Dan is het e-book ‘Fotograferen is een Kunst’ ideaal voor jou.
Voor onderweg neem je het beste de ‘digitale kaarten natuurfotografie’ mee.
Wil je onder andere je techniek in de praktijk verbeteren? Kom dan naar onze workshops.
workshops
Krijg nieuwe inspiratie in de praktijk en kom naar 1 van onze praktische workshops. Je krijgt 1-op-1 begeleiding en er zijn maximaal 6 deelnemers per begeleidende fotograaf. Voor de workshop krijg je een gids met praktische informatie in het thema van de workshop. En tijdens de workshop krijg je tips, feedback op je foto’s en maken we samen dé foto. Zo krijgt je écht de aandacht die je verdient.
Yvonne en Frank hebben samen al ruim 24 jaar praktijkervaring in het geven van workshops en trainingen in natuurfotografie. We maken er altijd een leuke en leerzame workshop van. Bovendien krijg je na de workshop nog eens 2 uitdagende opdrachten in het thema van de workshop.
Samengevat:
✅ Persoonlijke 1-op-1 begeleiding op locatie
✅ Veel praktische tips en adviezen tijdens de workshop
✅ Feedback op je foto’s tijdens de workshop
✅ Samen dé foto maken
✅ Gratis koffie of thee bij aankomst
✅ Een handige gids in het thema van de workshop
✅Twee uitdagende opdrachten voor na de workshop
Landschap
Kust
Macro
Of bekijk hier de workshops die al in de loop van de komende weken plaatsvinden.
OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO
Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Met passie en enthousiasme bieden wij begeleiding aan zowel beginnende als gevorderde fotografen, waarbij we alles verkennen wat er te ontdekken valt op het gebied van macrofotografie, landschapsfotografie en kustfotografie.
We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen in Nederland, België en Noord-Frankrijk.
Zowel grote als kleine landschappen oefenen een sterke aantrekkingskracht op ons uit. Met de juiste – creatieve – technieken zoeken we naar prachtige locaties om sfeervolle beelden vast te leggen. We delen graag onze kennis en ervaring met jou om je te ondersteunen in je fotografische reis. Het geeft ons energie om jou als natuurfotograaf te zien groeien met onze begeleiding.
Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.
Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina.
Download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.
Of schrijf je hier in voor onze tweewekelijkse mail met tips, inspiratie en aanbiedingen.
Geef een reactie