Natuurfotografie in de winter kent enkele specifieke uitdagingen. Veel natuurfotografen gaan dan ook in de winter verder met fotograferen. Het is een mooie, maar ook koude tijd. We willen dat je met foto’s thuis komt waar je blij van wordt. Ook koele en vaak witte beelden kunnen enorm veel sfeer in zich hebben. Met 6 technische tips voor natuurfotografie in de winter helpen wij je op weg.
De winter kent uitdagingen
De winter kent uitdagingen. Het is koud, vaak nat, stormachtig en op het eerste gezicht denk je misschien dat de natuur je niet veel te bieden heeft. Zomaar met je camera op pad gaan zal je niet de mooiste foto’s brengen. En zelfs een goede voorbereiding is geen garantie voor succes. Maar er zijn een aantal tips die je helpen om teleurstellingen te voorkomen. Dit artikel gaat over techniek. Naast de compositie heb je daar de meeste invloed op.
Sneeuw is wit. In een foto wordt de sneeuw niet altijd wit weergegeven. Ook is het lastig om details in de sneeuw te laten zien, zeker als de zon schijnt. Belangrijke technische factoren zijn de witbalans en belichtingscompensatie.
Tip 1: Witbalans: witte sneeuw is….wit
Sneeuw reflecteert veel licht. Is de lucht grijs dan zal de sneeuw al snel grijs in de foto over komen. En als de lucht blauw is, kun je het al raden. De sneeuw krijgt een lichtblauwe gloed. Dat geeft je meestal niet het gewenste effect.
Voor een belangrijk deel los je dit op door de witbalans aan te passen. Zo voorkom je dat je een potentieel goede foto om zeep helpt. De automatische witbalans werkt in de ene situatie beter dan in de andere, maar we adviseren je om altijd de controle over je foto te houden. Dus stel je de witbalans handmatig in.
Kijk maar eens naar de onderstaande foto’s. De linker foto is gemaakt met de witbalans op automatisch, de rechter met een aangepaste witbalans. Je ziet de warme tinten veel beter tot hun recht komen en de groene naaldbomen zijn weer groen.
Pas daarom de witbalans in je camera aan. Welke de juiste witbalans is, is niet zomaar te zeggen. Is het bewolkt, dan lijkt de preset bewolkt of een kleurtemperatuur van ongeveer 6500K geschikt. Is het zonnig, dan kan je foto al snel heel koel overkomen omdat de blauwe lucht in de sneeuw reflecteert. De preset zonnig is dan niet altijd warm genoeg en wellicht moet je zelfs een kleurtemperatuur boven de 6500K instellen. Kijk dus goed naar het landschap en je foto’s en maak een paar testopnames om de witbalans te finetunen.
Witbalans in de nabewerking aanpassen?
In de nabewerking kun je de witbalans aanpassen. Dat je technisch de mogelijkheid hebt om de witbalans aan te passen is mooi, maar kwalitatief gezien is een aanpassing een verlies van kwaliteit. Zelfs als je foto geen uitgebeten hooglichten vertoont op het moment dat je de foto maakt, kun je door de witbalans aan te passen alsnog uitgebeten hooglichten in je foto introduceren.
Tip 2: Belichtingscompensatie: want witte sneeuw is….wit
We gaan verder met technische tips voor natuurfotografie in de winter. Naast de witbalans is belichtingscompensatie belangrijk. Het finetunen van de belichting kan erg lastig zijn. Aan de ene kant wil je witte sneeuw met details in de foto laten zien en aan de andere kant wil je uitgebeten hooglichten voorkomen. Want maak je de sneeuw te wit, dan ben je de details voorgoed kwijt.
Het is belangrijk dat je na het maken van een foto naar het histogram achter op je camera kijkt. Dat doe je omdat je wilt weten of je uitgebeten tinten in je foto hebt. We geven je een voorbeeld.
Let goed op het blauwe kanaal in het histogram
In het blauwe kanaal kun je al snel uitgebeten hooglichten tegen komen. En dat is jammer, want het blauwe kanaal bevat juist veel details die de sneeuw rijk is. Een correctie is nodig om je foto op z’n beste te kunnen presenteren.
Als je camera de RGB-kleuren in het histogram laat zien, kijk dan zeker naar het blauwe kanaal. Zelfs als het samengestelde histogram je geen uitgebeten hooglichten laat zien, kan het blauwe kanaal dus wel uitgebeten hooglichten laten zien.
Misschien heb je een camera die het histogram niet per RGB-kleur laat zien. Zorg er dan voor dat je met de belichting ongeveer een halve stop van de rechter grens van het histogram verwijderd blijft. Meer informatie over het histogram lees je onder andere in ons e-book ‘Fotograferen is een Kunst’.
Je merkt dat de witbalans en belichtingscompensatie een belangrijke rol spelen bij het fotograferen van sneeuw en ijs. Iedere keer als je de compositie verandert, controleer je deze instellingen en pas je ze aan. Zo kom je in ieder geval altijd met technisch goede beelden thuis.
Tip 3: Gebruik een polarisatiefilter
Sneeuw reflecteert veel licht. De sneeuw zorgt snel voor uitgebeten hooglichten en reflecties. Die reflecties zullen in sommige foto’s heel goed werken, in andere foto’s wil je de reflecties juist verminderen omdat je meer details in de foto wilt laten zien.
In de sneeuw werkt het polarisatiefilter op dezelfde manier als aan de kust met reflecties in het water. Bij voorkeur gebruik je een zogenaamd landscape polarisatiefilter. Dit filter is net iets sterker dan een regulier polarisatiefilter en maakt details en eventuele kleur beter zichtbaar.
In deze foto is een polarisatiefilter gebruikt. De lucht is vrijwel egaal maar door het polarisatiefilter te gebruiken is er net iets meer tekening in gekomen.
Tip 4: Plaats je grijs verloopfilter ondersteboven
We gaan verder met de technische tips voor natuurfotografie in de winter. Deze tip zag je misschien niet aankomen. Meestal is de lucht veel lichter dan de voorgrond en plaats je het grijs verloopfilter met de coating naar boven. In witte landschappen werkt vaak het tegenovergestelde. Het doel waarvoor je het grijs verloopfilter gebruikt is nog steeds hetzelfde. Je brengt het licht van de voorgrond en achtergrond dichter bij elkaar en maakt optimaal gebruik van het dynamisch bereik van je camera.
Let wel even op. Kijk altijd eerst naar het contrast in een landschap. Er zijn voldoende omstandigheden waarbij je juist geen grijs verloopfilter nodig hebt. Plaats het filter dus niet zomaar, maar controleer eerst het contrast en de belichting.
Tip 5: gebruik je zonnekap bij sneeuw of regen
Een hele makkelijke tip die je altijd kunt toepassen, zo lang je zonder filters werkt. Als het begint te regenen of sneeuwen, kun je ervoor kiezen om met filters te blijven fotograferen. Je zult iets vaker moeten poetsen om druppels en sneeuw van je filters te verwijderen.
Maar technisch gezien heb je niet altijd een grijs verloopfilter nodig. Je kunt het grijs verloopfilter en de filterhouder opbergen. Als je dan met het polarisatiefilter blijft werken, kun je dat mooi in combinatie met de zonnekap gebruiken. Eigenlijk is je zonnekap een soort van paraplu. Een bijkomend voordeel is dat je ook nog vaak tegen de wind in kunt fotograferen zonder dat je direct last hebt van nare vlekken op je objectief.
Tip 6: Neem je statief mee
Een stabiel statief is essentieel als je met lange sluitertijden wilt of moet fotograferen. Ook in de sneeuw. In een bos onder een bewolkte hemel zul je merken dat je sluitertijd al snel te lang wordt om uit de hand te fotograferen. Zeker als je ook nog eens met een polarisatiefilter werkt dat de sluitertijd met 1 tot 1,5 stops verlengt. Door een statief te gebruiken kun je gewoon met langere sluitertijden werken en de ISO-waarde laag houden. Zo voorkom je bewegingsonscherpte en maak je toch een scherpe foto.
Naast de technische tips voor natuurfotografie in de winter is het slim om je thuis al goed voor te bereiden. We schreven eerder een artikel over ‘Natuurfotografie in de winter‘. Samen met de tips in dat artikel ben je goed voorbereid om op pad te gaan.
Workshop waarin winterfotografie centraal staat
Wil je meer weten en in de praktijk ontdekken hoe je aansprekende winterfoto’s maakt? Dan hebben we een aantal interessante workshops voor jou waarin je veel nieuwe dingen ontdekt.
Voor de fotograaf die zijn skills in de winter wilt ontwikkelen hebben wij specifieke workshops. De workshops zijn praktisch opgezet en we werken met maximaal 10 deelnemers. Er zijn dus maximaal 5 deelnemers per fotograaf. We kunnen fotografen met meer én minder ervaring in dezelfde workshop ontvangen. Natuurfotografie in de winter is er ook voor jou.
Ontdek 1 van de mooiste plekjes in de Hoge Venen in België.
Passen de data niet in je agenda? Kijk dan eens naar de privé workshops. Ook in de winter kun je met ons op pad.
OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO
Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Met passie en enthousiasme bieden wij begeleiding aan zowel beginnende als gevorderde fotografen, waarbij we alles verkennen wat er te ontdekken valt op het gebied van macrofotografie, landschapsfotografie en kustfotografie.
We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen in Nederland, België en Noord-Frankrijk.
Zowel grote als kleine landschappen oefenen een sterke aantrekkingskracht op ons uit. Met de juiste – creatieve – technieken zoeken we naar prachtige locaties om sfeervolle beelden vast te leggen. We delen graag onze kennis en ervaring met jou om je te ondersteunen in je fotografische reis. Het geeft ons energie om jou als natuurfotograaf te zien groeien met onze begeleiding.
Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.
Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina.
Download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.
Of schrijf je hier in voor onze tweewekelijkse mail met tips, inspiratie en aanbiedingen.
Geef een reactie