Fotograferen met een statief

Het ideale statief bestaat niet. En toch heeft het fotograferen met een statief veel voordelen. In dit artikel vertellen we waar je op let als je met een statief fotografeert. Je krijgt een aantal praktische tips.

Vrijwel altijd fotograferen wij met een statief. Dat doen we niet alleen als we met lange sluitertijden fotograferen. Een statief helpt ons bij het maken van een technisch goede foto – dus zonder bewegingsonscherpte – én een sterke compositie. Hoe dat werkt ontdek je in dit artikel.

Dat een statief duur, zwaar en lastig is om mee te nemen, horen we regelmatig. Dat blijkt voor veel fotografen reden genoeg te zijn om geen statief te kopen. Of om vaak zonder statief op pad te gaan. Gemak is belangrijk, maar je wilt ook mooie foto’s maken. Dan is het echt de moeite waard om wél van een statief gebruik te maken.

5 Belangrijke voordelen van het fotograferen met een statief

Het fotograferen met een statief heeft belangrijke voordelen.

Voordeel 1: Stabiliteit

Als we aan stabiliteit denken, dan denken we niet alleen aan de stabiliteit van het statief zelf. Maar ook aan de stabiliteit van de ondergrond. Op een stevige ondergrond zal je statief stevig staan. Die stabiliteit zorgt er voor:

• Dat je apparatuur niet zo maar om waait
• Dat je zonder bewegingsonscherpte een foto kunt maken

Een stevig statief kan meer gewicht dragen en is bestand tegen wind en stromend water. Als bijvoorbeeld je apparatuur maar 2 kilo weegt, is een statief dat 4 kilo kan dragen zeker niet stevig genoeg. Je zult bij weinig wind al last hebben van bewegingsonscherpte.

Voordeel 2: Optimale scherpte in je foto’s

Als je vanaf een statief fotografeert, voorkom je bewegingsonscherpte. Zelfs al fotografeer je met een korte sluitertijd en maak je gebruik van beeldstabilisatie, op een goed statief staat je camera pas echt stil. Het helpt je ook bij het handmatig scherpstellen.

Kijk ook eens naar het artikel ‘Zo voorkom je bewegingsonscherpte’.

Voordeel 3: Helpt bij nauwkeurig bepalen van de compositie

Het vinden van dé compositie betekent dat je je verplaatst. Het voor jou ideale standpunt kan net iets naar links, rechts, voren, achter, hoger of lager zijn. Zonder statief kun je al een goede compositie én standpunt vinden. Dat is waar. Maar vervolgens wil je ‘vaste’ omstandigheden omdat je bijvoorbeeld:

• Je technische instellingen nog verandert: je foto was niet op de juiste plek scherp of correct belicht
• Bij het fotograferen met lange sluitertijden een andere golf of beweging in de wolken wilt vastleggen

Ja, je moet dan ook het statief weer opnieuw afstellen. Met een beetje oefening is dat secondenwerk.

Voordeel 4: Langere sluitertijden wordt mogelijk

Creatief gezien kun je met langere sluitertijden fotograferen. Dit is een populaire techniek en een statief is hierbij een belangrijk hulpmiddel. Je zorgt ervoor dat je camera stabiel staat. Vergeet niet de beeldstabilisatie uit te schakelen.

Voordeel 5: je hebt je Handen vrij

En je hebt je handen vrij. Dat is wel zo praktisch. Je hoeft de camera niet de hele tijd vast te houden. Je kunt allerlei andere dingen doen, zoals bijvoorbeeld:

• Het plaatsen van filters
• Bij kou je handen in je zakken steken
• Alvast een nieuwe positie en compositie zoeken

Wanneer gebruik je een statief

Als we gaan fotograferen doen we dat – bijna – altijd met een statief. Zonder gaan we niet van huis. De voordelen spreken voor zich. Wij fotograferen dan ook met een statief in:

• Landschapsfotografie
• Kustfotografie
• Macrofotografie
• Architectuurfotografie
• Nachtfotografie

Tips voor het fotograferen met een statief

We hebben een aantal praktische tips voor het fotograferen met een statief. Het zijn eenvoudige tips die heel logisch lijken. Toch zien we in de praktijk dat ze lang niet altijd worden toegepast. Met alle gevolgen van dien. Regelmatig zien we onscherpte in foto’s of valt het statief met camera en al om. En dat is vrijwel altijd te voorkomen.

Praktijktip 1: Stabiele ondergrond

Plaats het statief op een stabiele ondergrond. Dat verkleint de kans op omvallen en de kans op bewegingsonscherpte. Let op dat je het statief bijvoorbeeld niet op gras, mos, takjes of los zand zet. Deze ondergrond is zacht en kan instabiliteit veroorzaken. Op een zandstrand druk je de statiefpoten een stukje in het zand. Dat voorkomt kleine bewegingen die tot bewegingsonscherpte in je foto’s leiden.

Praktijktip 2: Zet je statief zo recht mogelijk

Dit sluit nauw aan bij het plaatsen van je statief op een stabiele ondergrond. De ondergrond is in de natuurfotografie zelden of nooit waterpas. Zorg er voor dat je statief waterpas komt te staan. Je hoeft er geen studie van te maken maar met een paar keer oefenen weet je precies hoe het werkt. Zo voorkom je dat een onzorgvuldig geplaatst statief bij wind of een zware combinatie van camera en objectief direct instabiel wordt.

Praktijktip 3: Ga tussen 2 statiefpoten in staan, zo stoot je niet zo snel tegen het statief

Een statief heeft 3 poten. Daarmee kun je het vrijwel altijd stabiel neerzetten. Plaats het statief zo, dat je zelf tussen 2 poten in kunt staan. Daarmee voorkom je dat je tegen die ene poot die naar achteren steekt aanstoot. Je voorkomt dat het statief omvalt of bewegingsonscherpte in je foto’s zichtbaar is.

Praktijktip 4: Draai je camera/statiefkop, niet het statief

Als je de camera in een andere positie wilt draaien – zonder dat je zelf een andere positie inneemt – laat je het statief staan en draai je alleen aan de statiefkop. Te vaak zien we nog dat een – zorgvuldig – geplaatst statief in zijn geheel wordt opgepakt en gedraaid als de camera gedraaid moet worden. Dan kun je weer van voor af aan beginnen omdat het statief niet meer stabiel staat.

En wrik niet aan je camera zonder dat je de statiefkop losdraait. Dat kan tot schade aan je apparatuur leiden.

Welke statiefkop kies je voor het fotograferen met een statief

Wat statiefkoppen betreft zijn er verschillende soorten te koop. Wij werken altijd met een balhoofd. Met 1 knop kun je dan je camera in een andere positie afstellen. Dat is wel zo gemakkelijk.

Wel of geen middenkolom

Een middenkolom geeft je extra hoogte. Maar het is ook een deel van het statief dat minder stabiel is. De extra koppeling zorgt voor een extra punt dat kan bewegen. En vaak hebben fabrikanten op juist deze plek – dus daar waar de statiefpoten bovenin bij elkaar komen en je stabiliteit nodig hebt – gewicht bespaard. Het gebruiksgemak gaat ten koste van de stabiliteit van je statief.

Als je met langere sluitertijden en meer wind fotografeert, gebruik je de middenkolom liever niet.

Onderhoud van je statief

Ook je statief heeft wat onderhoud nodig. Als je het maar af en toe gebruikt en het niet vies of nat wordt, zul je bijna niets hoeven te doen. Maar als je regelmatig aan de kust fotografeert, weten zout en water hun weg wel te vinden. Spoel je statief en statiefkop dan ook regelmatig af onder de douche. Veeg het daarna droog. Dat komt het gebruiksgemak en de levensduur ten goede.

Conclusie: fotograferen met een statief heeft veel voordelen

Het fotograferen met een statief heeft voordelen en nadelen. Wat ons betreft zijn de voordelen met afstand belangrijker dan het extra gewicht dat je meeneemt. Als je nog niet of bijna niet met een statief hebt gefotografeerd, ga dan eens met je statief op pad en volg de tips op. Je zult er veel plezier van hebben. We schreven eerder een artikel over waar ‘een goed statief’ aan moet voldoen. De checklist in het artikel zal je helpen bij het maken van een keuze.

Keuzehulp

En we schreven 2 keuzehulpen voor statieven en balhoofden. Die keuzehulpen zijn gebaseerd op onze ervaringen in de praktijk, waarbij we de beschreven producten zelf hebben getest:

• Keuzehulp voor statief
• Keuzehulp voor balhoofd
• Keuzehulp voor een statief dat voor lange sluitertijden geschikt is

Onze statieven

Wil je direct een statief kopen, kijk dan even verder. Kom je er niet uit? Laat het ons weten.

Meer over de techniek in landschapsfotografie

Als je meer wilt ontdekken over hoe je in de praktijk een technisch goede foto maakt, dan kunnen wij je ook helpen. In het e-book ‘Fotograferen is een Kunst’ hebben we het allemaal op een rijtje gezet.

Workshops

Wil je in de praktijk ontdekken hoe je een goede foto maakt? Of nieuwe techniek onder de knie krijgen? Kijk dan eens naar onze workshops. We hebben verschillende groepsworkshops met maximaal 10 deelnemers en 2 begeleidende professionele fotografen. Passen de data niet in je agenda, kijk dan eens naar de privéworkshops.

OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO

Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Vol passie en enthousiasme begeleiden we beginnende tot gevorderde fotografen bij alles wat je kunt ontdekken over macrofotografie, landschapsfotografie of kustfotografie. We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen.

Alle grote en kleine landschappen hebben een grote aantrekkingskracht op ons. Met de juiste techniek gaan we op zoek mooie plekken om sfeervolle beelden vast te leggen. En dat delen we graag met andere fotografen. Om ze verder te helpen in hun fotografie. Zien dat andere fotografen zich ontwikkelen met onze hulp, daar krijgen wij energie van!

Betere Landschapsfoto is officieel dealer van Leofoto, NiSi, Lensbaby, Kenko en Think Tank.

Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.

Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina. Of download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.