Iedere start is lastig en je kunt alle hulp gebruiken. Natuurfotografie spreekt je aan, maar waar begin je? Je tijd is schaars en je kunt gewoon niet alles zelf uitvinden. Starten met natuurfotografie is superleuk. In dit artikel ontdek je in 3 simpele stappen waar je begint met natuurfotografie.
Starten met natuurfotografie in 2022
Een vraag die vaak wordt gesteld is: ‘waar begin ik met natuurfotografie?’ De vraag is heel breed en niet zomaar te beantwoorden. Daar waar natuurfotografie staat kun je ook gerust macrofotografie of landschapsfotografie invullen, want je fotografeert in de natuur. In dit artikel doen we ons best om 3 belangrijke stappen uit te leggen. In dit artikel kijken we naar:
- De juiste apparatuur.
- Fotograferen in de praktijk.
- Een geschikt programma voor nabewerking.
Starten met natuurfotografie Stap 1: Kies de juiste apparatuur
Dat klinkt makkelijk, kies de juiste apparatuur om te starten met natuurfotografie. Nu is er enorm veel te koop. Voordat je veel geld gaat uitgeven, helpen wij je op weg.
Vraag je vooraf af wat voor een soort natuurfotograaf je bent. Ben je een beginnend fotograaf en denk je dat fotografie je hobby zal worden? Dan zul je een andere investering doen dan als je al meer ervaring hebt en misschien zelfs geld met je foto’s wilt verdienen.
Camera voor Natuurfotografie
Welke camera heb je nodig voor natuurfotografie? Weet je, voor de vakantiefoto’s is een relatief goedkope consumentencamera voldoende. En onder de juiste omstandigheden kom je tegenwoordig een heel eind met je smartphone.
Aan de andere kant, als je van plan bent om rondom de zonsopkomst en zonsondergang te fotograferen, of met regenachtig weer op pad te gaan, lange afstanden te rijden en (bijna) alles te doen voor die ene foto, dan kom je meer op het terrein van een spiegelreflexcamera of systeemcamera.
Kies in ieder geval voor een merk dat jij denkt dat je kunt vertrouwen en voor een cameramodel waarover je positieve reviews kunt vinden. Als je meer wilt dan een camera op consumentenniveau, dus letterlijk meer mogelijkheden en een betere kwaliteit wilt, dan kun je voor een mid-range of zelfs professioneel model kiezen. De resultaten zijn er naar, de prijs echter ook. Vooral in deze laatste categorie zijn de camera’s tegen de elementen bestand.
Objectieven
Je kunt veel meer geld aan objectieven besteden dan aan je camerabody. Welke objectieven je kiest, is afhankelijk van welke richting je in de natuurfotografie kiest.
Vormen van natuurfotografie
Kustfotografie
Ga je voor kustfotografie, dan zul je het meeste met kortere brandpuntafstanden werken. Voor een beginner kun je heel goed met een 24-70mm zoomlens werken. Houd er rekening mee dat de meeste camera’s een cropfactor van 1.5 of 1.6 hebben. Een tweede objectief dat je kunt gebruiken is een lens met een range van 16-35mm. Afhankelijk van je budget kies je bij voorkeur voor lichtsterke objectieven.
Bekijk ook eens onze workshops kustfotografie voor beginners of gevorderden
Landschapsfotografie
Kies je voor landschapsfotografie, dan kun je de objectieven voor kustfotografie goed gebruiken. Deze kun je aanvullen met een objectief met een langere brandpuntafstand, bijvoorbeeld tot 200mm.
Als je net begint met landschapsfotografie, kun je ook met 1 objectief werken dat de hele range vanaf zo’n 20-200mm afdekt. Het voordeel is dat je in principe alle vormen van natuurfotografie kunt beoefenen. Vaak is de kwaliteit van dit soort objectieven wel minder dan van de objectieven met een kleinere range of objectieven met een vast brandpunt.
Macrofotografie
Voor het beoefenen van macrofotografie gebruik je het beste een macrolens. Nu is deze vorm van fotografie niet voor iedereen. Je kunt er ook voor kiezen om met een close up lens of met tussenringen te fotograferen, in combinatie met bijvoorbeeld een tele-objectief. Zo ontwikkel je wel al gevoel voor macrofotografie en zul je een aantal mooie foto’s kunnen maken. Voor een relatief gering bedrag bepaal je of macrofotografie iets voor je is.
Eerst huren dan kopen
Vaak is het mogelijk om objectieven of een camera eerst te huren voordat je tot aanschaf over gaat. Dat is vooral handig als je meer zekerheid wilt over de keuze die je gaat maken.
OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO
Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Vol passie en enthousiasme begeleiden we beginnende tot gevorderde fotografen bij alles wat je kunt ontdekken over macrofotografie, landschapsfotografie of kustfotografie. We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen.
Alle grote en kleine landschappen hebben een grote aantrekkingskracht op ons. Met de juiste techniek gaan we op zoek mooie plekken om sfeervolle beelden vast te leggen. En dat delen we graag met andere fotografen. Om ze verder te helpen in hun fotografie. Zien dat andere fotografen zich ontwikkelen met onze hulp, daar krijgen wij energie van!
Betere Landschapsfoto is officieel dealer van Leofoto, NiSi, Lensbaby, Kenko en Think Tank.
Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.
Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina. Of download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.
Filters
Heb je ze echt nodig? Als het aan ons vraagt is het antwoord volmondig ja. Als je echt beginner bent heb je ze nog niet nodig. Als je wat meer ervaring krijgt en merkt dat landschapsfotografie en/of kustfotografie bij je past, worden ze vanzelf een must. We leggen je uit waarom.
Als je denkt aan het fotograferen met filters denk je vaak aan het fotograferen met lange sluitertijden. Dat klopt helemaal en is geweldig om te doen vinden wij.
Filters lossen ook problemen voor je op. Met een polarisatiefilter verminder je hinderlijke reflecties in je foto’s. En met een grijs verloopfilter, dat ook wel gegradueerd grijsfilter wordt genoemd, verminder je het contrast in je foto’s en kun je een landschap vrijwel altijd in 1 foto vastleggen.
Filters zijn niet goedkoop maar van absoluut toegevoegde waarde voor je natuurfotografie. Lees onze review van NiSi filters maar eens. We zijn overigens ambassadeur en dealer van NiSi. Een topmerk als het om filters gaat.
Accessoires
Wat heb je verder nog nodig? Naast je camera en 1 of enkele objectieven heb je bij voorkeur 2 accu’s en 2 geheugenkaartjes nodig. In de praktijk zul je merken dat als je veel fotografeert een accu sneller leeg kan zijn dan je wilt. Met een reserve geheugenkaartje kun je de foto’s die jij wilt, blijven maken. Zie dit reservekaartje als een back-up. Niet alleen als je andere kaartje vol is maar het kan ook een keer dienst weigeren. Berg dit alles altijd veilig op in een stevige cameratas of beschermhoes.
Een goed statief
Voor natuurfotografie heb je ook een statief nodig. Bij voorkeur met een balhoofd. De lichtcondities kunnen gedurende een dag enorm veranderen. En als je rondom de zonsopkomst of zonsondergang fotografeert, kun je al helemaal niet zonder. Je hebt dan een goed statief nodig om met langere sluitertijden te kunnen werken.
Let er op dat de poten van het statief onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen. Vooral bij de goedkope statieven zitten ze aan elkaar. Dit lijkt extra stabiel maar in de praktijk is het de bedoeling om een instabiel en weinig flexibel statief nog enigszins bruikbaar te maken. Met een balhoofd kun je je camera met 1 knop in een andere positie afstellen.
Heb je nog meer nodig om te starten met natuurfotografie?
Voor het starten met natuurfotografie heb je voorlopig niet meer nodig. Eén camera met 1 of 2 objectieven is genoeg. Je zult er je handen aan vol hebben. Je werkt met een digitaal en technisch hulpmiddel. Zorg ervoor dat je het gaat beheersen, dat maakt de volgende stappen een stuk makkelijker. Wat dacht je van het fotograferen in de praktijk?
Starten met natuurfotografie Stap 2: Fotograferen in de praktijk
Als je wilt starten met natuurfotografie kun je veel informatie op het internet vinden. Je hebt er dit artikel ook gevonden en er zijn genoeg filmpjes op het internet te vinden. Je kunt ook lid worden van een lokale fotoclub.
Een hele praktische manier om de kunst van het fotograferen onder de knie te krijgen is het volgen van een workshop. Veel workshops starten met een focus op de beeldopbouw, de compositie. Wij starten met de technische vaardigheden. Want scherpte, scherptediepte, licht en belichting zijn zeker zo belangrijk.
Als begrippen zoals diafragma, ISO-waarde en sluitertijd geheimen voor je hebben, is dit een goede start. Als je alles eens rustig wilt nalezen kun je dat op onze website doen maar ook in het e-book ‘Fotograferen is een Kunst’. Je kunt overigens ook voor de papieren versie van ‘Fotograferen is een Kunst‘ kiezen.
-
E-book Fotograferen is een KunstProduct in de uitverkoop€18,95
Belichting en het histogram
Maar terug naar de technische vaardigheden. Naast het correct belichten van een foto is het bijna een must dat je begrijpt welke rol het histogram voor jou in de natuurfotografie speelt. Het histogram geeft je veel informatie over hoe een foto is belicht. Lees meer hierover in het artikel ‘Het histogram voor beginners’.
Diafragma, ISO-waarde en sluitertijd horen altijd samen
En ontdek hoe elementen: sluitertijd, diafragma en ISO-waarde, samenhangen. We verwezen al eerder naar het e-book ‘Fotograferen is een Kunst’, in dat e-book leggen we precies uit hoe het werkt. Voor het starten met natuurfotografie is het handig dat je weet wat deze elementen betekenen en hoe je ze in de praktijk gebruikt. In het e-book staan veel voorbeelden.
Het ontwikkelen van je technische vaardigheden vraagt tijd. Eerst zul je de elementen die samen de techniek vormen leren kennen en vervolgens in de praktijk toepassen. Als je de samenhang écht begrijpt, zul je in staat zijn om altijd goede foto’s te maken. Ongeacht de weers- en lichtomstandigheden.
Weet hoe je scherp stelt
De hedendaagse camera’s bieden je veel ondersteuning bij het scherpstellen. Er zijn verschillende instellingen mogelijk. De handleiding van je camera geeft je een beetje informatie, maar ook hier kijk je gerust verder op het internet. Ontdek hoe je het scherpstelpunt verandert en bijvoorbeeld via live view scherpstelt.
Wij schreven eerder enkele artikelen over scherpstellen in landschapsfotografie:
Verder zijn er veel variabelen die van invloed zijn op de scherpte in je foto’s. Denk maar eens aan het gebruik van een statief, scherptediepte en nog meer.
Neem de tijd om alle mogelijkheden eens te bekijken en in de praktijk te testen. Je hebt deze vaardigheden nodig om haarscherpe natuurfoto’s te maken.
Leer meer over compositie en sfeer
Starten in natuurfotografie is ook starten met het opbouwen van composities. Je kunt de belichting onder controle hebben en haarscherpe foto’s afleveren, maar dat is alleen de techniek. Je hebt deze basis nodig om je bij iedere foto volledig om compositie en sfeer te richten.
Compositie en sfeer brengen de kunstenaar in je boven. De mogelijkheden zijn eindeloos. En je raakt nooit uitgeleerd.
Bouw de compositie om je onderwerp heen
Sommige fotografen die starten met natuurfotografie vinden het opbouwen van een compositie lastig. Zelfs nog lastiger dan het beheersen van de techniek. Dat begrijpen we en vinden we logisch. De techniek kun je je door middel van een aantal stappen eigen maken en de resultaten zijn meetbaar.
Het opbouwen van een compositie is een proces dat veel subjectiever is. Want wat de 1 mooi vindt, hoeft de ander niet mooi te vinden. Zelfs als je ‘een kunstzinnige gave’ hebt, zul je als je meer ervaring op doet, steeds weer bij leren en je blijven ontwikkelen. En zelfs je smaak kan veranderen.
Je leest veel over regels in de fotografie en specifiek over regels in de natuurfotografie. Wat ons betreft gebruik je die ‘regels’ als vertrekpunt of referentie, maar zeker niet als regel. Want de enige die de regels bepaalt ben jij.
Wil je dit goed onder de knie krijgen? Bekijk dan eens deze workshop compositie en sfeer.
Starten met natuurfotografie stap 3: Ontdek de kracht van fotobewerking
Fotografie is creatief bezig zijn. Ontdekken wat het licht in je foto doet, hoe je sfeer, dynamiek en misschien wel dramatiek op beeld overbrengt. En fotografie is ook technisch en digitaal. Met de komst van de digitale fotografie verschoof het ontwikkelen van je foto’s van het fotolab naar je eigen computer.
Het is handig als je het onderscheid tussen de begrippen RAW en JPEG kent en grofweg weet waarom je meer mogelijkheden met RAW hebt.
Photoshop, Lightroom, Luminar of Affinity
Er zijn verschillende programma’s die je helpen bij het ontwikkelen van je foto’s. Kijk eens naar de verschillen en overeenkomsten tussen de programma’s voordat je tijd en geld aan software en training spendeert.
Photoshop heeft vooral de naam. Het programma is erg goed, maar je hebt een stevige basis nodig voordat je er echt mee aan de slag kunt. Vooral Luminar en Affinity zijn nog volop in ontwikkeling. Maak zelf een vergelijking tussen de programma’s en bekijk wat hun overeenkomsten en verschillen zijn. We houden de ontwikkelingen scherp in de gaten en werken voorlopig door in Lightroom Classic. Al bijna 7 jaar lang doen we niet anders.
Wat je wilt ontdekken
Start met het bewerken van je RAW bestanden
De eerste stap die je zet is dat je, hoe flauw het misschien klinkt, je foto’s kunt terugvinden. En dat je ze zo rubriceert dat je tussen de duizenden foto’s die je gaat maken, die ene speciale foto kunt vinden. Ook als je wilt starten met natuurfotografie is dit een belangrijk element. We komen nog iedere week fotografen tegen die foto’s niet kunnen terugvinden of weten te melden dat digitale foto’s helemaal verloren zijn gegaan. Je leest er alvast meer over in:
Start met globale aanpassingen
Heb je eenmaal je foto’s hebt geïmporteerd, dan start je met globale aanpassingen. Dat zijn aanpassingen die hun effect hebben op de hele foto. Je kunt hierbij denken aan bijvoorbeeld de witbalans, belichting, contrast, verzadiging en het verscherpen van een foto.
Ontdek hoe je selectieve aanpassingen doet
De volgende stap in het starten met natuurfotografie is dat je lokale aanpassingen op specifieke delen van je foto kunt toepassen in plaats van dat je de hele foto aanpast. We adviseren dat je eerst weet hoe je de globale aanpassingen doet voordat je deze stap zet. Met globale aanpassingen komt je foto écht tot leven.
In de meeste programma’s kun je lokale aanpassingen uitvoeren, maar niet alle programma’s zijn even gebruikersvriendelijk. Dit merk je vooral als je verschillende lokale aanpassingen in 1 foto wilt doen. Let hier op bij je keuze voor een geschikt programma.
Welke software moet ik dan gebruiken
Als je net begint, liggen alle mogelijkheden voor je open. Er zijn veel programma’s beschikbaar en aan de meeste kun je plug-ins toevoegen. Ontdek eerst alle mogelijkheden voordat je toevoegingen gaat doen. Adobe Lightroom is niet alleen geschikt voor de beginnende fotograaf, maar ook voor de gevorderde en professionele fotograaf.
In Lightroom kun je je RAW-bestanden perfect bewerken. Vaak wijken fotografen uit om lokale aanpassingen in Photoshop te maken, maar we vinden dat niet nodig. Al jarenlang werken we alleen maar in Lightroom, omdat dit programma alle mogelijkheden heeft die we als natuurfotograaf nodig hebben. Over dit programma geven we op onze site verschillende tips. Zo hebben we een artikel geschreven over hoe je foto’s exporteert in Lightroom.
Ook hier geldt dat een programma waarvoor je meer betaalt meer mogelijkheden heeft. Je zult echt niet alle opties gebruiken, maar ben je ervan bewust dat zelfs sommige goedkopere programma’s, die goed bekend staan, belangrijke steken laten vallen.
Fouten corrigeren werkt niet
Als je net bent gestart met natuurfotografie denk je misschien dat je je fouten kunt oplossen in Lightroom of Photoshop. Maar zo werken de programma’s niet, je zou er ook een luie fotograaf van worden.
Het is juist de kunst om in het veld, tijdens het fotograferen, een goede foto te maken. Je hoeft dan achteraf geen fouten te corrigeren. Het zal een uitdaging zijn, maar voorkomt later ook veel teleurstellingen. We begrijpen ook dat je niet altijd alle fouten kunt voorkomen, maar het is een goed streven. Je traint jezelf in het maken van de best mogelijke foto die jouw apparatuur toelaat.
De juiste apparatuur en een basiservaring in de nabewerking stelt je meer dan in staat om topfoto’s te maken en te presenteren aan de kijker.
Hoe lang duurt het voordat ik alles weet
Starten in natuurfotografie is een uitdaging. In het begin zal het lastig zijn omdat je zowel compositie, sfeer en techniek samenbrengt en daarvoor nog veel zult leren. Aanvullend, jouw ontwikkeling zal waarschijnlijk niet vloeiend zijn. De ene fotograaf is nu eenmaal beter in techniek en een andere zal van nature heel creatief zijn. En weer een andere fotograaf zal heel snel ontdekken hoe een foto in de nabewerking kan worden verbeterd. Je zult merken dat je in stappen of zelfs sprongen vooruit gaat. In de fotografie ben je nooit klaar en je zult altijd nieuwe dingen ontdekken.
Bekijk ook het artikel ‘De mooiste riviertjes in de Ardennen‘ eens.
Belofte aan jezelf
Je bent bijna aan het einde gekomen. Er is 1 ding dat je jezelf mag beloven. Dat is dat alleen jij bepaalt of je foto mooi en goed genoeg is. Anderen zullen er een mening over hebben. Probeer een onderscheid te maken tussen de goed bedoelde adviezen en jaloerse opmerkingen. Veel fotografen steken hun mening niet onder stoelen of banken.
Starten in natuurfotografie is een uitdaging. Ga je eigen weg. Kijk naar foto’s van andere fotografen. Als ze je aanspreken bedenk dan hoe ze zijn gemaakt. Word lid van een fotoclub, je kunt er veel van leren. Wil je nog meer, doe dan eens mee aan een workshop van ons zodat je je snel ontwikkelt.
Workshop natuurfotografie waarin je de technische vaardigheden onder de knie krijgt
Voordat je aan een workshop deelneemt of op een fotoreis gaat, adviseren we je de informatie uit dit artikel grotendeels eigen te maken. Je mag natuurlijk altijd eerder deelnemen, maar pas je verwachtingen dan aan. Breng eerst wat tijd met je apparatuur door. Fotografeer, ontdek, maak fouten, ontdek nog meer en ontwikkel je langzaamaan. De camera zal echt niet alles voor je doen. Het is aan jou om een topfoto te maken en we helpen je daar graag bij.
We hebben een aantal interessante workshops voor jou waarin je veel nieuwe dingen ontdekt. De workshops zijn praktisch opgezet en we werken met maximaal tien deelnemers. Er zijn dus maximaal vijf deelnemers per fotograaf, waardoor wij je goed kunnen begeleiden. We kunnen fotografen met meer én minder ervaring in dezelfde workshop ontvangen.
Sta je aan het begin van je ontdekkingsreis als natuurfotograaf, dan kies je voor 1 van de workshops waarin je de technische vaardigheden beter onder de knie krijgt.
Ken je de techniek al en wil je de volgende stap zetten naar compositie en sfeer:
Foto’s bewerken doe je nog steeds het beste met Lightroom. Ontdek alle geheimen van de professionele fotograaf. Je kunt kiezen voor een cursus van 5 avonden of voor een maatwerkcursus op 1 dag.
OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO
Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Vol passie en enthousiasme begeleiden we beginnende tot gevorderde fotografen bij alles wat je kunt ontdekken over macrofotografie, landschapsfotografie of kustfotografie. We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen.
Alle grote en kleine landschappen hebben een grote aantrekkingskracht op ons. Met de juiste techniek gaan we op zoek mooie plekken om sfeervolle beelden vast te leggen. En dat delen we graag met andere fotografen. Om ze verder te helpen in hun fotografie. Zien dat andere fotografen zich ontwikkelen met onze hulp, daar krijgen wij energie van!
Betere Landschapsfoto is officieel dealer van Leofoto, NiSi, Lensbaby, Kenko en Think Tank.
Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.
Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina. Of download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.
Goede opzet. Veel succes met jullie cursussen.
M.v.g
Ton Tuinman
Dankjewel Ton, heel veel plezier met fotograferen.