Fotograferen van reflecties aan de kust

Veel natuurfotografen gaan graag naar de kust. De invloed van eb en vloed is daarvoor 1 van de belangrijkste redenen. Het strand ziet er iedere keer weer anders uit. Sterke invoerende lijnen, een onderwerp op de voorgrond en het fotograferen met lange sluitertijden is populair. Dit levert mooie foto’s op, maar daarbij vergeten we vaak om de reflecties heel bewust als een belangrijk element in de compositie mee te nemen. Dat is jammer want je mist een belangrijk element dat sfeer in je foto’s brengt. We geven je 7 tips voor het fotograferen van reflecties aan de kust. Ontdek hier hoe het werkt.

Fotograferen van reflecties

Reflecties kun je op veel plaatsen en veel manieren fotograferen. Het kan in een eenvoudige regenplas in je straat, in een meer of op het strand. Omdat wij graag aan het strand komen, vertellen wij je precies hoe je reflecties op het strand een belangrijke rol in je compositie laat spelen. Want het fotograferen van reflecties is eenvoudiger dan je denkt.

Reflecties op het strand

Het voordeel van een reflectie op het strand is dat het helemaal niet windstil hoeft te zijn. Een poel die net uit de wind ligt is al voldoende. Zelfs als het harder waait is een dun laagje water op het strand vaak al voldoende. Het wateroppervlak zal een mooie reflectie van de omgeving of (wolken)lucht laten zien.

Tips voor het fotograferen van reflecties

We stappen over naar de praktijk en geven je een aantal tips die je direct aan de kust kunt toepassen.

Tip 1: fotografeer Rondom de zonsopkomst of zonsondergang

Het mooiste moment voor het fotograferen van reflecties op het strand is rondom de zonsopkomst of zonsondergang. Het licht is dan zachter en warmer. Een fijne bijkomstigheid is dat je rondom dit tijdstip minder last hebt van schitteringen dan overdag. Je kunt er ook voor kiezen om op andere momenten op de dag te fotograferen. Het licht is harder, maar niet per se minder mooi. Veel meer dan een standaard set-up met je camera, objectief, statief en polarisatiefilter heb je niet nodig.

Een digitaal polarisatiefilter in de nabewerking werkt echt niet

Je kunt schitteringen verminderen door met een polarisatiefilter te werken. We horen vaak van fotografen dat ze het werken met een polarisatiefilter lastig vinden en het effect thuis in de fotobewerkingssoftware namaken. Helaas werkt dat niet. Ook niet een beetje. We hebben het zelf getest en eigenlijk hadden we dat helemaal niet hoeven te testen. We laten je het voorbeeld zien.

Hieronder zie je drie foto’s. De linker foto is gemaakt zonder polarisatiefilter. De middelste foto is dezelfde foto maar die is met een polarisatiefilter van een steeds populairder fotobewerkingsprogramma bewerkt. De rechter foto is met een NiSi polarisatiefilter gemaakt.

In de middelste foto met de digitale nabewerking zie je iets meer details, maar de schittering is niet echt verdwenen. Dat kan ook niet want de software kan geen details in je foto weergeven die tijdens het maken van de foto niet zijn vastgelegd.

In de rechter foto zie je dat de schittering veel minder is en dat de kleuren in het gedeelte dat net nog ‘onder de schittering lag’ mooi zichtbaar worden. Het polarisatiefilter is voor het voorbeeld zo afgesteld dat de werking maximaal zichtbaar is. In de praktijk zouden we voor een iets minder sterke werking kiezen door het filter iets anders af te stellen.

Tip 2: Je hebt echt een polarisatiefilter nodig

Je ziet duidelijk het verschil. Als je voor het fotograferen van reflecties een echt polarisatiefilter gebruikt, los je een belangrijk probleem op. Je kunt ‘onder de schittering/reflectie’ kijken en mooie details weergeven. Je creatieve mogelijkheden nemen toe, want je kunt zelf bepalen in welke mate je de schittering nog wilt laten zien.

Polarisatiefilter = meer details + meer kleur

Met een echt polarisatiefilter zie je veel meer details en kleur. Als voorbeeld zie je hieronder twee foto’s zien de we aan de Franse Opaalkust maakten. De rechter foto is gemaakt met een polarisatiefilter en de linker zonder.

Je ziet dat het polarisatiefilter niet alleen reflecties vermindert. Je kunt het filter ook creatief inzetten. Want afhankelijk van de situatie is het in het ene geval mooi om onder het oppervlak te kunnen kijken. En in een ander geval wil je juist niet onder water kunnen kijken.

Tip 3: Hoe werkt een polarisatiefilter

Als je een polarisatiefilter op je objectief schroeft of in de filterhouder bevestigt, ben je er nog niet. Eenvoudig gezegd, werkt het polarisatiefilter in een taartpunt. Dus als je het filter in de verkeerde stand hebt staan, zie je niet dat het filter werkt of het werkt op de verkeerde plek.

Stand van het polarisatiefilter

Ons advies is om het filter eerst zo te draaien dat je de maximale werking onder in beeld ziet. Dit kun je eenvoudig zien door net zo lang aan het filter te draaien dat je het beeld onderin iets donkerder wordt. De schittering vermindert en de kleurintensiteit neemt toe. Vanuit deze positie kun je het filter afstellen zoals je zelf wilt, want soms is het juist mooier om iets meer van een schittering te laten zien.

Het handige aan deze manier van werken is dat je ook in situaties waarin je de werking minder ziet toch heel precies kunt bepalen.

Stand ten opzichte van de zon

Draai je filter in een hoek van 90 graden tot de zon en ongeveer 30 graden naar beneden. Vergeet niet dat je ervoor zorgt dat je beeld eerst onder in donkerder wordt. Dat is je vertrekpunt. Dan zul je het grootst mogelijke effect op dat moment zien. Vanuit die positie daar ga je finetunen want vaak levert de maximale werking van het polarisatiefilter niet het mooiste effect op.

Merk op dat het goed is om te weten onder welke hoek het filter goed werkt maar je compositie is leidend. Wil je een andere kant op fotograferen, dan doe je dat gewoon.

Voordelen van het polarisatiefilter

Je ziet in het onderstaande voorbeeld alle voordelen die het filter heeft:

• Het polarisatiefilter, ook hier weer van NiSi, vermindert schitteringen in het water
• De voorgrond is iets donkerder. Je oog gaat wat makkelijker de diepte in omdat daar meer licht ‘zit’
• De ware kleuren worden beter benaderd, het zand was echt niet blauw maar geel/bruin
• Je ziet meer details in de voorgrond

Tip 4: Het licht bepaalt voor een belangrijk deel of je het effect ziet

Soms zie je bijna niet dat een polarisatiefilter werkt. Je denkt dat het fotograferen van reflecties dan niet lukt. Dat komt door het volgende:

• Het licht. Vooral bij vrijwel egale lichtgrijze bewolking zie je de werking bijna niet
• Hard zonlicht, in live view zul je bijna niets zien. Het scherm achter op je camera reflecteert licht en je omgeving zal je afleiden. Kijk daarom door de zoeker en scherm met je hand je oog af. Er is dan niets meer dat je afleidt
• Het gekozen polarisatiefilter is van mindere kwaliteit

Deze situaties komen nu eenmaal voor. Laat je er niet door afleiden en werk met wat de natuur je geeft.

Tip 5: Slimme keuzes voor mooie reflecties

We schreven net al dat de maximale werking van het polarisatiefilter niet altijd het mooiste effect oplevert. Omdat het filter in een taartpunt werkt, kun je de reflectie verminderen door aan het filter te draaien. En een minder sterke werking van het filter kan heel goed uitpakken. We geven je een voorbeeld.

Voor het maken van de foto hieronder is eerst de compositie gekozen, want die blijft het belangrijkste. Pas daarna is de stand van het polarisatiefilter bepaald. Een maximale werking leidde volgens ons tot een te drukke foto. In dat geval hadden we de stenen onder het wateroppervlak in beeld gehad. De rust verdwijnt daardoor uit de foto. Door het filter net iets te draaien, is de reflectie nog gedeeltelijk zichtbaar. De voorgrond is daardoor minder druk en dat spreekt ons aan in deze foto.

Tip 6: Verplaats jezelf

Een reflectie kan je foto maken of breken. De werking van het polarisatiefilter kun je eenvoudig onder de knie krijgen maar het maken van een aantrekkelijke en sfeervolle compositie blijft dé uitdaging in de fotografie. Het fotograferen van reflecties kan dan toch nog even lastig zijn. Vaak is de oplossing heel eenvoudig. Door zelf nét even een andere positie in te nemen, verandert de compositie en ook de rol van de reflectie in de foto. Let bijvoorbeeld op als het licht tussen de bomen door op het water valt. Bij dit riviertje gebeurde dat op enkele plaatsen. Op het eerste oog waren andere standpunten mooier maar zelfs met een polarisatiefilter kon de weerspiegeling niet naar wens worden weergegeven. Er zat niets anders op dan naar voor te gaan.

Bonustip: versterk je foto in de nabewerking

Zoals je weet bewerken wij alle foto’s die je van ons ziet in Lightroom. Dus ook de foto’s met reflecties.

Bewerk je foto’s in Lightroom

In Lightroom zitten enkele simpele schuifjes waarmee je de reflectie versterkt of vermindert. Kijk maar eens naar contrast, textuur en helderheid. Wil je meer schittering, zet ze dan in de min. Wil je meer reflectie weergeven, zet ze dan in de plus. En ga er voorzichtig mee om want het resultaat kan al snel onnatuurlijk zijn en verwacht er geen wonderen van. Bedenk wat we net al schreven: het effect kun je zeker niet helemaal namaken. Het effect verminderen of iets aanzetten kan wel.

Workshop waarin het fotograferen met filters centraal staat

Wil je meer weten en in de praktijk ontdekken hoe je met filters werkt? En ontdekken hoe het fotograferen van reflecties werkt? Dan hebben we een aantal interessante workshops voor jou waarin je veel nieuwe dingen ontdekt. De workshops zijn praktisch opgezet en er zijn maximaal 10 deelnemers. Samen hebben we al meer dan 20 jaar ervaring in het fotograferen met filters. We kunnen fotografen met meer én minder ervaring in dezelfde workshop ontvangen.

De workshop waarin je ontdekt hoe onder andere het polarisatiefilter werkt.

Wil je een meer creatieve workshop aan het strand volgen, kies dan voor:

Ga je liever langer mee? Dat kan natuurlijk ook en kies voor de 2-daagse workshop aan de Zeeuwse kust.

Meer informatie over filters in natuurfotografie

Je gebruikt verschillende filters aan de kust, niet alleen het polarisatiefilter voor het fotograferen van reflecties. In het artikel ‘De belangrijkste filters voor landschapsfotografie’ stellen we een aantal filters voor die je als natuurfotograaf vaak zult gebruiken. Het polarisatiefilter zit er ook bij.

Je kunt ook eens naar het e-book ‘Fotograferen met lange sluitertijden en filters‘ kijken. In dit e-book leggen we precies uit hoe je het polarisatiefilter gebruikt. Verder ontdek je in dit e-book:

• Hoe filters belichtingsproblemen voor je oplossen, zelfs als je niet met lange sluitertijden fotografeert
• Ontdek hoe je foto’s met lange sluitertijden maakt
• Ontdek de toegevoegde waarde van een lange sluitertijd aan de compositie en sfeer in je foto’s
• Tientallen voorbeelden, inclusief gedetailleerde instellingen, filtergebruik en foto’s zodat je exact weet hoe wij onze foto’s maken
• Heldere uitleg die werkt in de praktijk
• Concreet inzicht in onze workflow
• Stappenplan van set-up naar foto met lange sluitertijden

Een andere optie is het natuurfotografie coaching traject met lange sluitertijden. Het traject duurt 3-4 maanden en je krijgt 18 opdrachten. Je krijgt steeds persoonlijke feedback die precies op jouw foto’s is afgestemd.

Filters kopen

Wil je een echt polarisatiefilter bestellen? Ook dan kunnen wij je helpen.

Ben je op zoek naar een complete filterkit? Dan start je het beste met de keuzehulp.

OVER BETERE LANDSCHAPSFOTO

Wij zijn Frank en Yvonne en samen zijn wij Betere Landschapsfoto. Vol passie en enthousiasme begeleiden we beginnende tot gevorderde fotografen bij alles wat je kunt ontdekken over macrofotografie, landschapsfotografie of kustfotografie. We organiseren een breed scala aan workshops, cursussen, coachingstrajecten en inspirerende lezingen.

Alle grote en kleine landschappen hebben een grote aantrekkingskracht op ons. Met de juiste techniek gaan we op zoek mooie plekken om sfeervolle beelden vast te leggen. En dat delen we graag met andere fotografen. Om ze verder te helpen in hun fotografie. Zien dat andere fotografen zich ontwikkelen met onze hulp, daar krijgen wij energie van!

Betere Landschapsfoto is officieel dealer van Leofoto, NiSi, Lensbaby, Kenko en Think Tank.

Heb je nog vragen over dit artikel? Stel ze in de reacties zodat we je kunnen helpen.

Heb je nog vragen over onze workshops? Stel ze via deze pagina. Of download hier ons gratis e-book “Betere foto’s in 9 simpele stappen“.